Við spáum því að vísitala neysluverðs (VNV) hækki um 0,6% í apríl frá fyrri mánuði. Gangi spáin okkar eftir mun 12 mánaða verðbólga hjaðna úr 9,8% í 9,1%. Helsta skýringin á mánaðarhækkuninni eru verðhækkanir á mjólkurvörum auk hækkana á flugverði. Við spáum því að verðbólga hafi náð toppi í febrúar síðastliðnum og muni nú halda áfram að hjaðna á næstu mánuðum. Hagstofan birtir vísitölu neysluverðs fyrir mánuðinn þann 27. apríl næstkomandi.
Verðbólguspá: Verðbólga mælist 9,1% í apríl
Ársverðbólga mun hjaðna talsvert í aprílmánuði samkvæmt spá okkar. Við teljum að verðbólga hafi náð toppi í febrúar og að hún muni halda áfram að hjaðna á allra næstu mánuðum.
Helstu liðir sem hækka
Það sem vegur þyngst til hækkunar í aprílmánuði er flugverð sem hækkar um 9,3% (0,19% áhrif á VNV) á milli mánaða. Flugverð hækkaði um 4,5% í mars og samkvæmt mælingu okkar heldur sú hækkun áfram í apríl, en á þessum árstíma hækkar flugverð alla jafna vegna árstíðarsveiflu. Verð á bílum og eldsneyti lækkar aðeins á milli mánaða en þó svo lítið að það hefur ekki teljandi áhrif á vísitöluna.
Matvöruverð vegur einnig allþungt til hækkunar vísitölunnar í mánuðinum og hækkar um 1% (0,16% áhrif á VNV) á milli mánaða. Þar munar mestu um verðhækkun á mjólkurvörum sem skýrir um 0,11% af hækkuninni í liðnum. Verðlagsnefnd búvara tilkynnti um hækkun á þessum vörum til bænda þann 1. apríl síðastliðinn sem hefur oftast skilað sér beint inn í verðlag matvöruverslana. Fyrir utan þessa verðhækkun á mjólkurvörum virðist sem aðrir undirliðir í mat-og drykkjavörum séu að hækka hægar en undanfarið. Það verður að teljast ansi jákvætt og vonandi það sem koma skal.
Aðrir helstu liðir sem hækka á milli mánaða eru hótel og veitingastaðir (0,04% áhrif á VNV) og húsgögn og heimilisbúnaður (0,03% áhrif á VNV).
Íbúðamarkaður ekki botnfrosinn
Íbúðamarkaður virðist ekki vera botnfrosinn eins og við fjölluðum um hér þó hann sé orðinn talsvert rólegri en hann var. Tölur síðasta mánaðar komu okkur svolítið á óvart þar sem verð á fjölbýli á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,3% á milli mánaða. Við spáum svipaðri þróun í apríl og gerum ráð fyrir að reiknaða húsaleigan hækki um 0,7% (0,14% áhrif á VNV) þar sem markaðsverð íbúðarhúsnæðis skýrir 0,1% og vaxtaþátturinn 0,6%.
Verðbólgan á næstunni
Ársverðbólgan mældist 9,8% í marsmánuði og hjaðnaði úr 10,2% frá mánuðinum á undan. Við teljum að verðbólgan hafi náð toppi í febrúar að öðru óbreyttu. Í bráðabirgðaspá okkar gerum við ráð fyrir 0,4% hækkun VNV í maí, 0,6% hækkun í júní og 0,3% hækkun í júlí. Gangi spá okkar eftir mun verðbólga mælast 6,9% í júlí. Við gerum ráð fyrir að verðbólga verði að jafnaði 8,1% á árinu.
Það sem var mjög jákvætt í tölum marsmánaðar var að kjarnaverðbólga, sem undanskilur sveiflukennda liði, hjaðnaði á alla mælikvarða nema einn. Þessa horfir peningastefnunefnd Seðlabankans til þegar meta á undirliggjandi verðbólguþrýsting og voru þessar tölur líklega nefndinni talsverður léttir. Ef þessi þróun heldur áfram aukast líkurnar á að vaxtahækkunarferli Seðlabankans sé brátt á enda.
Eins og við vitum er óvissan enn talsverð og spár greiningaraðila um verðbólguþróun hafa undanfarið verið ónákvæmari en oft áður. Við erum þó bjartsýn á hjöðnun verðbólgunnar á allra næstu mánuðum og spáum við því að hún hjaðni nokkuð hratt þegar stórir hækkunarmánuðir frá því í fyrra detta út úr ársverðbólgunni. Það er þó langur vegur framundan og margt sem þarf að ganga upp til að verðbólga verði aftur við 2,5% markmið Seðlabankans. Í langtímaspá okkar gerum við ráð fyrir að verðbólga verði að jafnaði 4,5% árið 2024 og 3,3% árið 2025.
Höfundur
Lagalegur fyrirvari
Skýrsla þessi er tekin saman af Greiningu Íslandsbanka hf. (Íslandsbanki).
Upplýsingar í skýrslu þessari eru upprunnar frá innlendum og erlendum upplýsinga- og fréttaveitum, sem taldar eru áreiðanlegar, ásamt opinberum upplýsingum, eigin úrvinnslu Greiningar og mati á hverjum tíma. Upplýsingarnar hafa ekki verið kannaðar sjálfstætt af Íslandsbanka og ábyrgist bankinn ekki nákvæmni upplýsinganna, áreiðanleika eða réttmæti þeirra. Skoðanir höfunda geta breyst án fyrirvara og ber Íslandsbanka ekki skylda til að uppfæra, lagfæra eða breyta skýrslunni við breyttar forsendur.
Skýrslan er einungis birt í upplýsingaskyni og skal því ekki litið á hana sem ráðleggingu/ráðgjöf um að ráðast eða ráðast ekki í tiltekna fjárfestingu eða tilboð um að kaupa, selja eða skrá sig fyrir tilteknum fjármálagerningum. Íslandsbanki og starfsmenn bankans bera ekki ábyrgð á viðskiptum sem kunna að vera gerð á grundvelli þeirra upplýsinga sem fram koma í skýrslunni. Þeim aðilum sem hafa hug á viðskiptum er bent á að leita sér sérfræðilegrar ráðleggingar og kynna sér vel hina ýmsu fjárfestingarkosti sem í boði eru. Fjárfestingum fylgir ávallt fjárhagsleg áhætta og ber m.a. að hafa í huga áhættu vegna alþjóðlegra fjárfestinga og gengisflökts gjaldmiðla. Fjárfestingamarkmið og fjárhagsstaða fjárfesta er mismunandi. Bent skal á að árangur í fortíð er ekki trygging um árangur í framtíð.
Skýrslur og aðrar upplýsingar sem berast frá Íslandsbanka eru einungis ætlaðar til einkanota. Hvorki má afrita efnið, vitna í það né dreifa því, í heild eða að hluta, án skriflegs leyfis frá Íslandsbanka.
Skýrsla þessi er stutt samantekt og ber ekki að líta svo á að í henni sé að finna allar tiltækar upplýsingar um þau viðfangsefni sem hún fjallar um.
Eftirlitsaðili: Fjármálaeftirlitið (www.fme.is).
BANDARÍKIN
Skýrslu þessari eða afritum hennar má ekki dreifa í Bandaríkjunum eða til viðtakenda sem eru bandarískir ríkisborgarar í andstöðu við takmarkanir sem kveðið er á um í bandarískum lögum. Dreifing skýrslunnar í Bandaríkjunum kynni að teljast brot á þeim lögum.
KANADA
Upplýsingarnar í skýrslu þessari eru ekki ætlaðar til dreifingar eða útbreiðslu með neinum hætti í Kanada og því ber ekki að líta á þær sem fjármálaráðgjöf eða ráðleggingu um fjárfestingar í skilningi kanadískra verðbréfalaga.
ÖNNUR LÖND
Lög og reglugerðir í öðrum löndum kunna einnig að takmarka dreifingu skýrslu þessarar.