Verðlækkanir á íbúðamarkaði skipta sköpum

Vísitala íbúðaverðs lækkaði um 0,8% í júlí frá mánuðinum á undan samkvæmt gögnum frá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun sem birtust síðdegis í gær. Verðlækkun á sérbýli er helsta ástæða fyrir lækkun vísitölunnar en þau lækkuðu um 2,8% á meðan fjölbýli lækkaði lítillega eða um -0,2%.

Hagstofan mælir markaðsverð íbúðarhúsnæðis sem byggir á svipaðri aðferðafræði og vísitala íbúðaverðs nema að Hagstofan mælir einnig verð á landsbyggðinni. Eins og sést á myndinni hér að neðan er allnokkur fylgni milli mælinganna tveggja. Því gefur vísitala íbúðaverðs í síðasta mánuði nokkuð góða vísbendingu um íbúðaverðið í ágústmælingu Hagstofunnar.

Við spáum því að reiknaða húsaleigan lækki um 0,5% á milli mánaða (-0,09% áhrif á VNV) þar sem markaðsverð íbúðarhúsnæðis lækkar um 1% en vaxtaþáttur vegur á móti og hækkar um 0,5%. Við gerum ráð fyrir áframhaldandi lækkun íbúðaverðs næstu mánuði en þó með hægara móti.

Flugverð lækkar og útsöluáhrif teygjast fram í ágúst

Það er ekki einungis íbúðaverðið sem hefur áhrif til lækkunar í ágústmánuði. Samkvæmt mælingu okkar lækka einnig flugfargjöld um 10,8% (0,26% áhrif á VNV) þar sem um árstíðarbundin lækkun er að ræða eftir hækkun í síðasta mánuði. Einnig virðast útsölur, sem gjarnan eru mestar í júlímánuði, teygjast fram í ágúst þar sem liðurinn húsgögn og heimilisbúnaður lækkar um 2,3% (-0,14% áhrif á VNV) á milli mánaða eftir að hafa lækkað lítillega í júlí.

Sá liður sem hefur mest áhrif til hækkunar í ágústmánuði eru föt og skór sem hækka um 3,7% á milli mánaða (0,13% áhrif á VNV) eftir hressilegar útsölur í liðnum mánuðinn á undan. Matar- og drykkjarvörur hækka um 0,4% (0,06% áhrif á VNV) á milli mánaða, ef sú spá reynist rétt heldur áfram að hægja á hækkun matvælaverðs. Aðrir helstu liðir sem hækka á milli mánaða eru tómstundir og menning (0,03% áhrif á VNV) ásamt hótelum og veitingastöðum (0,03% áhrif á VNV).

Verðbólguhorfur á næstunni

Verðbólga í júlí mældist 7,6% og hefur ekki verið lægri frá því í maí í fyrra. Árstakturinn hefur nú hjaðnað hratt frá því að hann mældist mestur í rúmlega 10% í febrúar síðastliðnum. Viðsnúningur á íbúðaverði átti stóran hluta að máli í hjöðnun verðbólgunnar í júlí og mun að okkar mati skipta sköpum fyrir frekari hjöðnun verðbólgunnar næstu mánuði.

Í bráðabirgðaspá okkar gerum við ráð fyrir 0,4% hækkun vísitölu neysluverðs í september, 0,3% í október og 0,2% í nóvember. Gangi spá okkar eftir mun verðbólga mælast 7,1% í nóvember. Að jafnaði spáum við að verðbólga verði 8,5% á árinu.

Vissulega ríkir enn talsverð óvissa. Nærhorfurnar velta mikið á íbúðamarkaðinum og innfluttu verðbólgunni. Við gerum ráð fyrir áframhaldandi lækkunum á íbúðaverði en þó með minna móti næstu mánuði. Til að mynda ef íbúðaverð tekur að hækka á ný af miklum krafti mun verðbólga verða meiri en hér er spáð.

Þegar lengra líður á spátímann bætast fleiri óvissuþættir við. Sérstaklega má nefna kjaraviðræður sem styttist óðum í. Í langtímaspá okkar gerum við ráð fyrir að verðbólga verði 4,8% árið 2024 og 3,5% árið 2025.

Lagalegur fyrirvari

Skýrsla þessi er tekin saman af Greiningu Íslandsbanka hf. (Íslandsbanki).

Upplýsingar í skýrslu þessari eru upprunnar frá innlendum og erlendum upplýsinga- og fréttaveitum, sem taldar eru áreiðanlegar, ásamt opinberum upplýsingum, eigin úrvinnslu Greiningar og mati á hverjum tíma. Upplýsingarnar hafa ekki verið kannaðar sjálfstætt af Íslandsbanka og ábyrgist bankinn ekki nákvæmni upplýsinganna, áreiðanleika eða réttmæti þeirra. Skoðanir höfunda geta breyst án fyrirvara og ber Íslandsbanka ekki skylda til að uppfæra, lagfæra eða breyta skýrslunni við breyttar forsendur.

Skýrslan er einungis birt í upplýsingaskyni og skal því ekki litið á hana sem ráðleggingu/ráðgjöf um að ráðast eða ráðast ekki í tiltekna fjárfestingu eða tilboð um að kaupa, selja eða skrá sig fyrir tilteknum fjármálagerningum. Íslandsbanki og starfsmenn bankans bera ekki ábyrgð á viðskiptum sem kunna að vera gerð á grundvelli þeirra upplýsinga sem fram koma í skýrslunni. Þeim aðilum sem hafa hug á viðskiptum er bent á að leita sér sérfræðilegrar ráðleggingar og kynna sér vel hina ýmsu fjárfestingarkosti sem í boði eru. Fjárfestingum fylgir ávallt fjárhagsleg áhætta og ber m.a. að hafa í huga áhættu vegna alþjóðlegra fjárfestinga og gengisflökts gjaldmiðla. Fjárfestingamarkmið og fjárhagsstaða fjárfesta er mismunandi. Bent skal á að árangur í fortíð er ekki trygging um árangur í framtíð.

Skýrslur og aðrar upplýsingar sem berast frá Íslandsbanka eru einungis ætlaðar til einkanota. Hvorki má afrita efnið, vitna í það né dreifa því, í heild eða að hluta, án skriflegs leyfis frá Íslandsbanka.

Skýrsla þessi er stutt samantekt og ber ekki að líta svo á að í henni sé að finna allar tiltækar upplýsingar um þau viðfangsefni sem hún fjallar um.

Eftirlitsaðili: Fjármálaeftirlitið (www.fme.is).

BANDARÍKIN

Skýrslu þessari eða afritum hennar má ekki dreifa í Bandaríkjunum eða til viðtakenda sem eru bandarískir ríkisborgarar í andstöðu við takmarkanir sem kveðið er á um í bandarískum lögum. Dreifing skýrslunnar í Bandaríkjunum kynni að teljast brot á þeim lögum.

KANADA

Upplýsingarnar í skýrslu þessari eru ekki ætlaðar til dreifingar eða útbreiðslu með neinum hætti í Kanada og því ber ekki að líta á þær sem fjármálaráðgjöf eða ráðleggingu um fjárfestingar í skilningi kanadískra verðbréfalaga.

ÖNNUR LÖND

Lög og reglugerðir í öðrum löndum kunna einnig að takmarka dreifingu skýrslu þessarar.