Verðbólguspá: Útlit fyrir óbreytta ársverðbólgu í desember

Útlit er fyrir óbreytta verðbólgu næstu tvo mánuði samkvæmt okkar spá. Við gerum þó ráð fyrir nokkuð hraðri hjöðnun ársverðbólgu í febrúar og mars á næsta ári. Samkvæmt spánni mun verðbólga fara inn fyrir efri vikmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabankans í mars og mælast ansi nálægt markmiði um mitt næsta ár.


Við spáum því að vísitala neysluverðs (VNV) hækki um 0,4% í desember. Gangi spá okkar eftir mun 12 mánaða verðbólga standa óbreytt og mælast 4,8% í mánuðinum. Árviss hækkun flugfargjalda vegur þyngst til hækkunar en áhrif verðhækkana matar- og drykkjarvöru ásamt reiknaðri húsaleigu eru skammt undan.

Flugfargjöld hækka í aðdraganda jóla en lyf lækka

Það sem vegur alla jafna þyngst til hækkunar VNV í desember er árviss hækkun flugfargjalda. Skýrist það af aukinni eftirspurn í kringum jólin þegar margir eru á faraldsfæti. Samkvæmt okkar spá mun lítil breyting verða þar á þetta árið og flugfargjöld til útlanda því hækka um 9% (0,16% áhrif á VNV) í desember og vega þyngst til hækkunar VNV í mánuðinum.

Lyf lækka í verði um 2,54% í mánuðinum en hafa lítið vægi í VNV og áhrifin á verðbólgu því lítil.

Matvara og reiknuð húsaleiga vega jafn þungt til hækkunar

Samkvæmt okkar spá mun halda áfram að draga úr framlagi húsnæðisliðar til verðbólgu. Við spáum 0,3% hækkun reiknaðrar húsaleigu (0,05% áhrif á VNV) í desember. Í nóvember mældist 0,9% hækkun í liðnum á meðan við spáðum 0,2% lækkun. Hækkunin í nóvember var á pari við mestu hækkun reiknaðrar húsaleiga eftir að ný matsaðferð var tekin í gagnið en hækkunin nam einnig 0,9% í ágúst. Enn sem komið er hafa mælingar með nýju aðferðinni ekki rofið 1% múrinn og á heildina litið dregið úr sveiflum í þessum lið milli mánaða.

Verðbólguhorfur á næstunni

Við teljum 12 mánaða takt verðbólgu eiga eftir að ganga hratt niður frá og með febrúar á næsta ári þegar stórir hækkunarmánuðir detta út úr mælingunni. Þegar lengra líður á árið spáum við því að ársverðbólga verði komin vel inn fyrir efri vikmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabankans og að hún verði komin nokkuð nálægt 2,5% markmiðinu um mitt næsta ár. Ýmsar hagstærðir hafa þróast með hagfelldum hætti síðastliðna mánuði en þar má einna helst nefna styrkingu krónu ásamt hægari haustmánuðum á leigu- og íbúðamarkaði sem vonandi skila sér í verðbólgumælingu desembermánaðar gangi spá okkar eftir. Þó sýnir mikið frávik reiknaðrar húsaleigu frá spám í nóvember að erfitt getur verið að ná utan um breytingar í liðnum þar til meiri reynsla kemst á notkun nýrrar matsaðferðar og óvissan næstu mánuði hefur því aukist.

Við gerum ráð fyrir eftirfarandi í bráðabirgðaspá okkar:

  • Janúar: 0,1% lækkun VNV (ársverðbólga 4,8%)
  • Febrúar: 0,5% hækkun VNV (ársverðbólga 4,0%)
  • Mars: 0,4% hækkun VNV (ársverðbólga 3,5%)

Er það eilítið hægari hjöðnun verðbólgu en við höfðum áður spáð en það skýrist einna helst af hækkunum opinberra gjalda sem koma til í janúar. Við erum samt enn bjartsýn á verðbólguþróun á næsta ári en eins og venjulega ríkir óvissa um ýmsar undirliggjandi hagstærðir. Til að mynda þarf gengi krónu að vera með stöðugra móti til að spáin gangi eftir. Einnig má nefna áhrif af pólitíska sviðinu sem og í alþjóðamálum ásamt óvissu varðandi kjarasamninga fyrir þann hluta opinbera vinnumarkaðar sem enn á eftir að skrifa undir.

Höfundur


Profile card

Birkir Thor Björnsson

Hagfræðingur í Greiningu


Hafa samband

Lagalegur fyrirvari

Skýrsla þessi er tekin saman af Greiningu Íslandsbanka hf. (Íslandsbanki).

Upplýsingar í skýrslu þessari eru upprunnar frá innlendum og erlendum upplýsinga- og fréttaveitum, sem taldar eru áreiðanlegar, ásamt opinberum upplýsingum, eigin úrvinnslu Greiningar og mati á hverjum tíma. Upplýsingarnar hafa ekki verið kannaðar sjálfstætt af Íslandsbanka og ábyrgist bankinn ekki nákvæmni upplýsinganna, áreiðanleika eða réttmæti þeirra. Skoðanir höfunda geta breyst án fyrirvara og ber Íslandsbanka ekki skylda til að uppfæra, lagfæra eða breyta skýrslunni við breyttar forsendur.

Skýrslan er einungis birt í upplýsingaskyni og skal því ekki litið á hana sem ráðleggingu/ráðgjöf um að ráðast eða ráðast ekki í tiltekna fjárfestingu eða tilboð um að kaupa, selja eða skrá sig fyrir tilteknum fjármálagerningum. Íslandsbanki og starfsmenn bankans bera ekki ábyrgð á viðskiptum sem kunna að vera gerð á grundvelli þeirra upplýsinga sem fram koma í skýrslunni. Þeim aðilum sem hafa hug á viðskiptum er bent á að leita sér sérfræðilegrar ráðleggingar og kynna sér vel hina ýmsu fjárfestingarkosti sem í boði eru. Fjárfestingum fylgir ávallt fjárhagsleg áhætta og ber m.a. að hafa í huga áhættu vegna alþjóðlegra fjárfestinga og gengisflökts gjaldmiðla. Fjárfestingamarkmið og fjárhagsstaða fjárfesta er mismunandi. Bent skal á að árangur í fortíð er ekki trygging um árangur í framtíð.

Skýrslur og aðrar upplýsingar sem berast frá Íslandsbanka eru einungis ætlaðar til einkanota. Hvorki má afrita efnið, vitna í það né dreifa því, í heild eða að hluta, án skriflegs leyfis frá Íslandsbanka.

Skýrsla þessi er stutt samantekt og ber ekki að líta svo á að í henni sé að finna allar tiltækar upplýsingar um þau viðfangsefni sem hún fjallar um.

Eftirlitsaðili: Fjármálaeftirlitið (www.fme.is).

BANDARÍKIN

Skýrslu þessari eða afritum hennar má ekki dreifa í Bandaríkjunum eða til viðtakenda sem eru bandarískir ríkisborgarar í andstöðu við takmarkanir sem kveðið er á um í bandarískum lögum. Dreifing skýrslunnar í Bandaríkjunum kynni að teljast brot á þeim lögum.

KANADA

Upplýsingarnar í skýrslu þessari eru ekki ætlaðar til dreifingar eða útbreiðslu með neinum hætti í Kanada og því ber ekki að líta á þær sem fjármálaráðgjöf eða ráðleggingu um fjárfestingar í skilningi kanadískra verðbréfalaga.

ÖNNUR LÖND

Lög og reglugerðir í öðrum löndum kunna einnig að takmarka dreifingu skýrslu þessarar.