Enn ríkir mikil óvissa á mörkuðum og hefur krónan veikst um 14% gagnvart helstu gjaldmiðlum frá áramótum vegna áhrifa COVID-19 faraldursins. Í mælingu okkar hækka innfluttar vörur nokkuð í verði í mánuðinum vegna veikingar krónu en aðrir þættir vega þar á móti sem er ástæða fyrir því að við spáum því að verðbólga muni vera hófleg á næstu misserum. Við spáum því að verðbólga muni vera undir markmiði Seðlabankans á þessu ári og mælast að meðaltali 2,2%. Verðbólga mun svo mælast að meðaltali 2,4% bæði árið 2021 og 2022.

Veiking krónu hækkar verð á innfluttum vörum

Í mælingu okkar er ljóst að veiking krónu hefur leitt til verðhækkunar á ýmsum innfluttum vörum í mánuðinum. Þar má helst nefna liði á borð við húsgögn og heimilisbúnað sem hækkar um 1,5% (0,08% áhrif í VNV) en þessi liður á það oftast til að lækka örlítið í maímánuði. Einnig munu mat– og drykkjarvörur hækka um 0,5% milli mánaða (0,06% í VNV) samkvæmt mælingu okkar en liðurinn hefur hækkað um 2,7% frá áramótum.

Þá hefur verðhækkun á lyfjum og lækningarvörum einnig áhrif til hækkunar. Þessi undirliður heilsu hækkaði um 2,3% í aprílmánuði og gerum við ráð fyrir að hann muni einnig hækka um 2,3% í maímánuði (0,04% í VNV). Hér má ætla að bæði séu áhrif veikingar krónunnar að koma fram auk mikillar eftirspurnar á heimsvísu eftir lyfjum og lækningarvörum og hækkandi flutningskostnaðar vegna faraldursins.

Áhrif af COVID farin að koma fram á íbúðamarkaði?

Samkvæmt mælingu okkar hækkar húsnæðisliðurinn um 0,3% (0,10% í VNV). Viðhald og viðgerðir á húsnæði vegur mest til hækkunar en við gerum ráð fyrir að undirliðurinn hækki um 2,4% (0,12%) sem er að mestu til komið vegna hækkunar á vinnulið í byggingarvísitölunni, vegna hækkunar á lífskjarasamningum í mánuðinum. Reiknaða húsaleigan, sem endurspeglar þróun húsnæðisverðs að mestu, lækkar hins vegar um 0,20% (-0,03% í VNV) samkvæmt mælingu okkar en liðurinn hefur hækkað um tæplega 2% síðastliðna þrjá mánuði.

Mæling Hagstofunnar í þessum mánuði byggist á kaupsamningum frá febrúar, mars og aprílmánuði síðastliðnum og samkvæmt mælingu okkar er ljóst að áhrif COVID veirunnar eru farin að koma fram í gögnunum. Í nýlegri þjóðhagsspá okkar gerum við ráð fyrir að raunverð íbúða muni lækka á næstu tveimur árum vegna áhrifa sem COVID faraldurinn mun hafa á efnahagshorfur, um rúmlega 3% á þessu ári og 2,4% á næsta ári.

Eldsneyti heldur áfram að lækka

Samkvæmt spá okkar mun liðurinn ferðir og flutningar lækka um 0,6% (-0,09% í VNV). Þar vegur eldsneytisverð helst til lækkunar sem mun lækka um 3,4% (-0,11% í VNV) samkvæmt mælingu okkar. Miklar lækkanir hafa verið á heimsmarkaðsverði á hráolíu að undanförnu þótt veiking krónu vegi nokkuð þar á móti hvað Ísland varðar. Síðastliðna þrjá mánuði hefur liðurinn lækkað um rúm 9%.

Við gerum ráð fyrir að flugverð muni lækka um 3,6% (-0,06% í VNV) en erfitt hefur verið að ráða í þann lið vegna lítils framboðs af flugferðum. Á næstu mánuðum gæti breyting orðið þar á vegna opnunar á landamærum hér á landi í næsta mánuði og líklegt er að auðveldara verði að mæla þann lið.

 Verðbólga hófleg á næstu misserum

Verðbólguhorfur næstu mánaða eru nokkuð góðar en við spáum 0,3% hækkun í júní, 0,2% lækkun í júlí og 0,2% hækkun í ágúst. Gangi spá okkar eftir mun verðbólga enn mælast undir markmiði og vera 2,1% í ágúst.

Við teljum að verðbólga haldist hófleg á spátímanum og verði við markmið Seðlabankans bæði árið 2021 og 2022. Ástæða þess að við spáum svo hóflegri verðbólgu er að þar togast á veiking krónu annars vegar og lítil sem engin hækkun íbúðaverðs og minni launakostnaðarhækkun hins vegar.

Ljóst er að mikil óvissa er til staðar þessa stundina og er krónan meðal helstu óvissuþátta í spá okkar. Forsendur okkar eru þær að krónan haldist nokkuð stöðug í grennd við núverandi gengi en fari hún að veikjast enn frekar mun verð á innfluttum vörum hækka enn meira en við spáum hér.

Lagalegur fyrirvari

Skýrsla þessi er tekin saman af Greiningu Íslandsbanka hf. (Íslandsbanki).

Upplýsingar í skýrslu þessari eru upprunnar frá innlendum og erlendum upplýsinga- og fréttaveitum, sem taldar eru áreiðanlegar, ásamt opinberum upplýsingum, eigin úrvinnslu Greiningar og mati á hverjum tíma. Upplýsingarnar hafa ekki verið kannaðar sjálfstætt af Íslandsbanka og ábyrgist bankinn ekki nákvæmni upplýsinganna, áreiðanleika eða réttmæti þeirra. Skoðanir höfunda geta breyst án fyrirvara og ber Íslandsbanka ekki skylda til að uppfæra, lagfæra eða breyta skýrslunni við breyttar forsendur.

Skýrslan er einungis birt í upplýsingaskyni og skal því ekki litið á hana sem ráðleggingu/ráðgjöf um að ráðast eða ráðast ekki í tiltekna fjárfestingu eða tilboð um að kaupa, selja eða skrá sig fyrir tilteknum fjármálagerningum. Íslandsbanki og starfsmenn bankans bera ekki ábyrgð á viðskiptum sem kunna að vera gerð á grundvelli þeirra upplýsinga sem fram koma í skýrslunni. Þeim aðilum sem hafa hug á viðskiptum er bent á að leita sér sérfræðilegrar ráðleggingar og kynna sér vel hina ýmsu fjárfestingarkosti sem í boði eru. Fjárfestingum fylgir ávallt fjárhagsleg áhætta og ber m.a. að hafa í huga áhættu vegna alþjóðlegra fjárfestinga og gengisflökts gjaldmiðla. Fjárfestingamarkmið og fjárhagsstaða fjárfesta er mismunandi. Bent skal á að árangur í fortíð er ekki trygging um árangur í framtíð.

Skýrslur og aðrar upplýsingar sem berast frá Íslandsbanka eru einungis ætlaðar til einkanota. Hvorki má afrita efnið, vitna í það né dreifa því, í heild eða að hluta, án skriflegs leyfis frá Íslandsbanka.

Skýrsla þessi er stutt samantekt og ber ekki að líta svo á að í henni sé að finna allar tiltækar upplýsingar um þau viðfangsefni sem hún fjallar um.

Eftirlitsaðili: Fjármálaeftirlitið (www.fme.is).

BANDARÍKIN

Skýrslu þessari eða afritum hennar má ekki dreifa í Bandaríkjunum eða til viðtakenda sem eru bandarískir ríkisborgarar í andstöðu við takmarkanir sem kveðið er á um í bandarískum lögum. Dreifing skýrslunnar í Bandaríkjunum kynni að teljast brot á þeim lögum.

KANADA

Upplýsingarnar í skýrslu þessari eru ekki ætlaðar til dreifingar eða útbreiðslu með neinum hætti í Kanada og því ber ekki að líta á þær sem fjármálaráðgjöf eða ráðleggingu um fjárfestingar í skilningi kanadískra verðbréfalaga.

ÖNNUR LÖND

Lög og reglugerðir í öðrum löndum kunna einnig að takmarka dreifingu skýrslu þessarar.