Húsnæði vegur þungt líkt og síðustu mánuði

Mikið líf er á íbúðamarkaði þessa dagana og hefur hækkandi íbúðaverð sett svip sinn á þróun vísitölu neysluverðs síðustu mánuði. Reiknaða húsaleigan í VNV hefur hækkað um 5,3% frá áramótum og hækkaði um 1,6% á milli mánaða í maí. Reiknaða húsaleigan byggir á markaðsverði íbúðarhúsnæðis sem og vöxtum á íbúðalánum og hafa þessar tvær stærðir togast á undanfarið. Markaðsverð íbúðarhúsnæðis hefur því hækkað um 7% frá áramótum en á sama tíma hefur vaxtaþátturinn dregið mælinguna niður um  1,7% sem er til komið vegna lækkana á vöxtum á íbúðalánum að undanförnu.

Við teljum að íbúðaverð haldi áfram að hækka en þó hægar en verið hefur. Reiknaða húsaleigan mun samt sem áður enn vega þungt í mælingu vísitölunnar í júní og hækka samkvæmt okkar mælingu um 0,80% á milli mánaða (0,13% á VNV). Enn er mikil eftirspurnarspenna á markaðnum sem við teljum að muni halda áfram á næstu mánuðum. Við gerum þó ráð fyrir að hægja taki á hækkunartaktinum þegar líður á árið vegna hækkunar á vöxtum sem og aukins framboðs íbúða á markaði.

Aðrir liðir sem hafa áhrif á vísitöluna

Sá liður sem vegur næstmest til hækkunar vísitölunnar í mánuðinum er ferðir og flutningar. Við spáum því að liðurinn hækki um 0,60% (0,09% áhrif á VNV) þar sem við gerum ráð fyrir að flugfargjöld hækki um 4,2% milli mánaða (0,07% áhrif á VNV). Erfitt hefur þó reynst að spá fyrir um þennan lið eftir að faraldurinn skall á, en hann hefur hækkað um 4,6% á síðustu þremur mánuðum. Við væntum þess að auðveldara verði að ráða í þennan lið á næstunni þegar líf fer að glæðast á flugmarkaðnum á ný og ferðalög á milli landa að færast í eðlilegra horf.

Að húsnæðis- og flugliðunum undanskildum er frekar rólegt yfir mánaðarbreytingum á VNV. Liðurinn Tómstundir og menning hefur áhrif til hækkunar (0,02% á VNV) og sömuleiðis liðurinn Aðrar vörur og þjónusta (0,02% á VNV).

 Verðbólga hjaðnar hægt og rólega

Við teljum að verðbólgutoppnum hafi verið náð og að verðbólga sé tekin að hjaðna þó hægt sé. Við spáum óbreyttri vísitölu í júlí þar sem útsöluáhrif vega upp á móti hækkunum á íbúðaverði. Þá spáum við 0,5% hækkun VNV í ágúst og aftur í september. Gangi spáin eftir mælist verðbólga 4,3% í september. Í kjölfarið teljum við að verðbólga taki að hjaðna hraðar og verði við markmið í ágúst á næsta ári. Næstu tvö ár eru svo horfur á að verðbólga verði í grennd við verðbólgumarkmiðið.

Helsta forsenda þess að spá okkar gangi eftir er styrking krónunnar á komandi fjórðungum. Við gerum ráð fyrir því að krónan styrkist í kjölfar þess að ferðamenn taka að streyma til landsins á ný. Á móti er talsvert líf á íbúðamarkaði og ef íbúðaverðshækkanir fara fram úr öllu hófi gæti verðbólga reynst þrálátari en hér er spáð.

Einnig höfum við áhyggjur af miklum verðhækkunum á ýmsum vörum erlendis sem og hækkandi flutningskostnaði vegna áhrifa faraldursins og eftirkasta hans. Hrávöruverð hefur til að mynda farið hækkandi og haldi það áfram getur það haft áhrif til frekari verðhækkana hérlendis og þar með þrálátari verðbólgu á komandi fjórðungum en við gerum ráð fyrir.

Lagalegur fyrirvari

Skýrsla þessi er tekin saman af Greiningu Íslandsbanka hf. (Íslandsbanki).

Upplýsingar í skýrslu þessari eru upprunnar frá innlendum og erlendum upplýsinga- og fréttaveitum, sem taldar eru áreiðanlegar, ásamt opinberum upplýsingum, eigin úrvinnslu Greiningar og mati á hverjum tíma. Upplýsingarnar hafa ekki verið kannaðar sjálfstætt af Íslandsbanka og ábyrgist bankinn ekki nákvæmni upplýsinganna, áreiðanleika eða réttmæti þeirra. Skoðanir höfunda geta breyst án fyrirvara og ber Íslandsbanka ekki skylda til að uppfæra, lagfæra eða breyta skýrslunni við breyttar forsendur.

Skýrslan er einungis birt í upplýsingaskyni og skal því ekki litið á hana sem ráðleggingu/ráðgjöf um að ráðast eða ráðast ekki í tiltekna fjárfestingu eða tilboð um að kaupa, selja eða skrá sig fyrir tilteknum fjármálagerningum. Íslandsbanki og starfsmenn bankans bera ekki ábyrgð á viðskiptum sem kunna að vera gerð á grundvelli þeirra upplýsinga sem fram koma í skýrslunni. Þeim aðilum sem hafa hug á viðskiptum er bent á að leita sér sérfræðilegrar ráðleggingar og kynna sér vel hina ýmsu fjárfestingarkosti sem í boði eru. Fjárfestingum fylgir ávallt fjárhagsleg áhætta og ber m.a. að hafa í huga áhættu vegna alþjóðlegra fjárfestinga og gengisflökts gjaldmiðla. Fjárfestingamarkmið og fjárhagsstaða fjárfesta er mismunandi. Bent skal á að árangur í fortíð er ekki trygging um árangur í framtíð.

Skýrslur og aðrar upplýsingar sem berast frá Íslandsbanka eru einungis ætlaðar til einkanota. Hvorki má afrita efnið, vitna í það né dreifa því, í heild eða að hluta, án skriflegs leyfis frá Íslandsbanka.

Skýrsla þessi er stutt samantekt og ber ekki að líta svo á að í henni sé að finna allar tiltækar upplýsingar um þau viðfangsefni sem hún fjallar um.

Eftirlitsaðili: Fjármálaeftirlitið (www.fme.is).

BANDARÍKIN

Skýrslu þessari eða afritum hennar má ekki dreifa í Bandaríkjunum eða til viðtakenda sem eru bandarískir ríkisborgarar í andstöðu við takmarkanir sem kveðið er á um í bandarískum lögum. Dreifing skýrslunnar í Bandaríkjunum kynni að teljast brot á þeim lögum.

KANADA

Upplýsingarnar í skýrslu þessari eru ekki ætlaðar til dreifingar eða útbreiðslu með neinum hætti í Kanada og því ber ekki að líta á þær sem fjármálaráðgjöf eða ráðleggingu um fjárfestingar í skilningi kanadískra verðbréfalaga.

ÖNNUR LÖND

Lög og reglugerðir í öðrum löndum kunna einnig að takmarka dreifingu skýrslu þessarar.