Þjóðhagsspá Íslandsbanka: Hagkerfið í haustlitunum

Greining Íslandsbanka spáir fyrir um þróun efnahagsmála árin 2024-2026


Eftir mikinn hagvaxtarkipp árin 2021-2022 dró umtalsvert úr vextinum eftir því sem leið á síðasta ár. Loðnubrestur setti sterkan svip á þróunina en mótbyr í öðrum útflutningi hafði einnig áhrif ásamt því að einkaneysla skrapp saman. Hljóðar spá okkar nú upp á 0,3% hagvöxt í ár en árið markar í raun hagsveifluskil þótt líklega verði ekki samdráttur á ársgrundvelli.

Útlit er fyrir 1,2% hagvöxt árið 2025 þar sem einkaneysla og útflutningur sækja í sig veðrið en á móti er útlit fyrir nánast óbreytta fjárfestingu milli ára. Árið 2026 er útlit fyrir 2,5% hagvöxt en hraðari vaxtartaktur skýrist ekki síst af auknum fjárfestingarhug fyrirtækja með lækkandi vaxtastigi og hraðari kaupmáttarvexti heimila eftir því sem verðbólga hjaðnar.

Eftir bakslag í vexti ferðaþjónustu og lítilsháttar samdrátt í útflutningi á fiski og áli í ár er útlit fyrir tímabundinn viðskiptahalla. Á næstu tveimur árum er hins vegar von á hóflegum vexti í útflutningi bæði vöru og þjónustu. Vöxturinn byggir meðal annars á auknum útflutningi eldisfisks, vexti í botnfiskafla, minni áhrifum af skerðingu orku á álútflutning og auknum útflutningi á lyfjum og hátæknivörum. Við spáum því að viðskiptahalli verði 1,1% af VLF í ár en jafnvægi komist á utanríkisviðskipti árin 2025 og 2026. Batnandi viðskiptajöfnuður og innflæði í fjárfestingar koma til með að styðja við gengi krónu á spátímanum og horfur eru á 2% hærra gengi krónu í lok spátímans en það var í lok ágúst 2024.

Vegurinn í átt að verðbólgumarkmiði hefur verið holóttur en verðbólga hefur þó hjaðnað þokkalega það sem af er þessu ári og útlit er fyrir hraustlegri hjöðnun er líður á spátímann. Stöðugra verðlag erlendis, minni eftirspurnarþrýstingur og hófsamir kjarasamningar stuðla ekki síst að þeirri hjöðnun. Verðbólga mun mælast 6% að jafnaði á þessu ári en hjaðna niður í 3% á spátímanum. Útlit er fyrir að verðbólga komist inn fyrir efri vikmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabankans á fyrri hluta næsta árs.

Þrálát verðbólga og seigla í hagkerfinu hafa tafið fyrir vaxtalækkun en hægfara vaxtalækkunarferli gæti þó hafist á lokafjórðungi þessa árs. Vaxtalækkunarferlinu mun trúlega ljúka með stýrivexti nærri 5,5%, sem við teljum líklega nærri jafnvægisvöxtum um þessar mundir.

Stiklað á stóru

  • Hagvöxtur – Spáð er 0,3% hagvexti í ár, 1,2% árið 2025 og 2,5% árið 2026.

  • Utanríkisviðskipti – 1,1% viðskiptahalli í ár og jafnvægi árin 2025 og 2026.

  • Verðbólga – Hjöðnun verðbólgu í kortunum eftir verðbólguskot síðustu missera.  6,0% verðbólga á þessu ári, 3,7% árið 2025 og 3,0% árið 2026.

  • Vinnumarkaður – 3,7% atvinnuleysi að jafnaði á þessu ári, 4,1% árið 2025 og 3,8% árið 2026.

  • Vextir – Hægfara vaxtalækkunarferli gæti hafist á lokafjórðungi þessa árs. Spáum 9,0% stýrivöxtum í árslok 2024, 7,5% í árslok 2025 og 5,5% í lok spátímans.

  • Krónan – Einhver styrking líkleg á spátímanum. Horfur á að gengi krónu verði 2% hærra í lok spátímans en það var í ágúst 2024.

Póstlisti Greiningar

Ekki missa af greiningum okkar á því helsta sem snertir efnahagslífið og skráðu þig á póstlistann okkar!

Höfundar þjóðhagsspár


Jón Bjarki Bentsson

Aðalhagfræðingur


Hafa samband
Profile card

Birkir Thor Björnsson

Hagfræðingur


Hafa samband